«آزادی 15 سرباز انگلیسی» تیتری که تنها لحظاتی پس از اعلام خبر آزادی 15 سرباز انگلیسی از سوی دکتر احمدی نژاد،فضای رسانه های بزرگ و کوچک دنیا را به خود اختصاص داد و موجی از هیاهو، خنده و ناباوری را به مردم انگلیس هدیه داد. هدیه ای که به گفته ی رییس جمهور، برگرفته از رأفت اسلامی و ایرانی ملت ماست.
«آزادی 15 سرباز انگلیسی» تیتری که تنها لحظاتی پس از اعلام خبر آزادی 15 سرباز انگلیسی از سوی دکتر احمدی نژاد،فضای رسانه های بزرگ و کوچک دنیا را به خود اختصاص داد و موجی از هیاهو، خنده و ناباوری را به مردم انگلیس هدیه داد. هدیه ای که به گفته ی رییس جمهور، برگرفته از رأفت اسلامی و ایرانی ملت ماست.
●دکتر احمدی نژاد در خصوص وضعیت ملوانان بطور ناگهانی گفت "هرچند ایران حق دارد که این افراد را محاکمه کند ولی طبق سنت پیامبر آنها را عفو می کند و آزادی آنها را به مردم انگلیس هدیه می کند."
وی افزود این نظامیان که تصاویر برخی از آنها چند بار از تلویزیون دولتی و در حال اعتراف به ورود غیر قانونی به آبهای ایران نشان داده شد، امروز به انگلیس باز می گردند.
●واکنش رسانه های بین المللی
اعلام این خبر مهیج در کنفرانس خبری احمدی نژاد در تهران بلافاصله با استقبال دولت های انگلیس و آمریکا و خانواده های این نظامیان روبرو شد.
مجری تلویزیون بی بی سی که به طور همزمان گفت و گوی رییس جمهور ایران با خبرنگاران داخلی و خارجی را پخش می کرد، لحظه ای که خبر آزادی قریب الوقوع 15 سرباز انگلیسی را شنید، اندکی تامل کرد و گفت، نمی توانم خیلی دقیق در مورد خبر آزادی سربازان مان اظهارنظری کنم، چرا که احتمال دارد اشتباهی در ترجمه شده باشد.
●هدیه ملت ایران موجی از شادی را در میان انگلیسی ها برانگیخت.
«هدیه ملت ایران»، خانواده های ملوانان ازاد شده در ایران، را بسیار شاد کرد. تا جایی که مراسم جشن بزرگی در لندن ترتیب داده و بی بی سی نیز مراسم جشن خانواده های نظامیان انگلیسی را بصورت زنده پوشش خبری داد.
در خلال پخش مراسم شادی از تلویزیون بی بی سی واکنشهای جهانی به این اقدام آشتی جویانه و مسالمت آمیز ایران آغاز شد.
تونی بلر نخست وزیر انگلیس که نسبت به چند روز گذشته، آرام تر به نظر می رسید با ابراز خوشحالی از تصمیم دولت ایران مبنی بر آزادی ملوانان انگلیسی، ایران را کشوری متمدن و قابل احترام معرفی کرد.
وی در اظهاراتی به مناسبت آزادی نظامیان کشورش گفت: میدانم که امروز خانواده آنها آسایش خاطر بسیاری یافته اند.
بلر در حالی که مارگارت بکت وزیر خارجه انگلیس وی را همراهی میکرد، پس از خروج از نشست هیات دولت به خبرنگاران گفت: ایران کشوری با تمدن باستانی و قابل احترام است.
وی گفت: ما نیت بدی نسبت به شما نداریم و بالعکس، به شما احترام میگذاریم.
نخست وزیر انگلیس افزود: تلاش داریم مشکلات خود با دولت شما را به صورت مسالمت آمیز و با گفت وگو حل و فصل کنیم.
بلر همچنین از تلاشهای وزارت خارجه، وزارت دفاع و دفتر نخست وزیری انگلیس برای آزادی نظامیان این کشور تشکر کرد.
سخنگوی دفتر نخست وزیری انگلیس هم با استقبال از این خبر غیر منتظره گفت: نایک سامرز برادر یکی از این دستگیر شدگان آن را "خبری عالی" توصیف کرد.
سامرز در مصاحبه با شبکه خبری اسکای نیوز گفت "این سیزده روز خیلی خیلی دیر گذشت."
همچنین دولتمردان و سیاستمداران انگلیس و خانواده نظامیان آزاد شده انگلیسی، از اقدام ایران برای آزادی ۱۵نظامی این کشور استقبال کردند.
●خبرگزاری فرانسه خبر از احوال پرسی رئیس جمهور ایران با ملوانان آزاد شده میدهد.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی از تهران به قلم فرهاد پولادی نوشت: محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران امروز چهارشنبه از پانزده نظامی انگلیسی که دو هفته دستگیری آنها با جار و جنجال دیپلماتیک بین المللی همراه بود، پس از آزادی انها احوال پرسی کرد.
خبرگزاری فرانسه افزود: تلویزیون ایران تصویر این نظامیان انگلیسی را در حالی که پس از اعلام غافلگیر کننده خبر آزادیشان از سوی رئیس جمهور ایران با او گپ می زدند نشان داد.
●تلویزیون خبری فرانسه نیز اظهار داشت: ایران در قضیه تفنگدارانانگلیسی، پیروز شد.
تلویزیون خبری فرانسه "ال.ث.یی" عصر چهارشنبه با اشاره به آزادی تفنگداران نیروی دریایی انگلیس از سوی ایران گفت: تهران از هر جهت دراین قضیه پیروز به در آمد.
خبرنگار این شبکه در گزارشی از انگلیس گفت: ایران روز چهارشنبه در یک اقدام تعجب برانگیر ۱۵تفنگدار نیروی دریایی انگلیس را آزاد و این،همان چیزی بود که انگلیسیها انتظار آن را نداشتند.
به گزارش شبکه خبری مذکور، ایران،پس از تعهد انگلیس دائر بر عدم تجاوز به آبهای ایران، دست به آزادی نیروهای دریایی انگلیس زد.
تلویزیون خبری فرانسه افزوده تصریح کرد: ایران در این قضیه ازهر جهت پیروز به درآمد چرا که ثابت کرد به عنوان کشوری قدرتمند در منطقه هم میتواند مذاکره کند و هم قادر است به اینگونه اقدامات دست بزند.
ال-ث-یی در پایان با نمایش فیلم قدردانی نیروهای دریایی انگلیس از رییس جمهوری و مردم ایران اعلام کرد: که انگلیس نیز از آزادی نیروهای خود ابراز خرسندی کرده است.
● استقبال فرانسه
فیلیپ دوست بلازی وزیر امور خارجه فرانسه در یک نشست مطبوعاتی در پاریس از خبر آزادی نظامیان انگلیسی در ایران ابراز خرسندی کرد و گفت: فرانسه از اعلام آزادی ۱۵عضو نیروی دریایی انگلیس که از سوی نیروهای ایرانی دستگیر شده بودند، خوشنود است.
بلازی با بیان اینکه فرانسه امیدوار بود که آزادی نظامیان هرچه سریعتر عملی شود، افزود: ما از ابتدا خواهان حل سریع آزادی نیروهای انگلیسی بودیم و در این زمینه همواره از لندن حمایت میکردیم.
خانم سگولن رویال نامزد ریاست جمهوری فرانسه از حزب سوسیالیست نیز از آزادی نظامیان نیروی دریایی انگلیسی ابراز خرسندی کرد.
حزب سوسیالیست فرانسه امروز با انتشار بیانیهای در پاریس اعلام کرد: رویال ضمن اعلام همبستگی با انگلیس از اینکه روش عقلانی و بشردوستانه در حل این مساله که از سوی اتحادیه اروپا نیز پیشنهاد شده بود، اتخاذ شد. ابزار خوشحالی کرد.
● آلمان از آزادی تفنگداران انگلیسی توسط ایران ابراز خرسندی کرد
آلمان بعنوان ریاست ادواری اتحادیه اروپا از آزادی تفنگداران انگلیسی توسط جمهوری اسلامی ایران استقبال کرد.
فرانک والتر اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان شامگاه روز چهارشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی در برلین گفت ازاینکه دکتر احمدینژاد خبر آزادی این افراد را اعلام کرده خرسند است.
وزیر امور خارجه آلمان همچنین گفت: امیدوار است که نظامیان مذکور بطور عملی بزودی راهی کشورشان شوند تا بتوانند ایام عید پاک مسیحی را در کنار خانوادههایشان باشند.
اشتاین مایر در عین حال از مقامات کشورمان خواست که درباره مسایل دیگر مورد اختلاف از جمله برنامههای هستهای کشورمان نیز از خود انعطاف بیشتری نشان دهند.
● ابراز خشنودی ترکیه از تصمیم ایران در خصوص آزادی نظامیان انگلیسی
رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه از تصمیم دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران برای آزادی نظامیان انگلیسی ابراز خشنودی کرد.
مرکز مطبوعاتی نخست وزیری ترکیه چهارشنبه شب با صدور اطلاعیه مطبوعاتی اعلام کرد که: نخست وزیر ترکیه با ابراز خشنودی از تصمیم آقای محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران در مورد آزادی ۱۵ نظامی انگلیسی، ابراز امیدواری کرد که با ملاقات هر چه سریعتر این نظامیان با خانوادههایشان، این بحران کاملا خاتمه یابد.
● واکنش سوریه
سوریه نیز از تصمیم جمهوری اسلامی ایران مبنی بر آزادی نظامیان انگلیسی استقبال کرد.
موضع دمشق در قبال این اقدام انسان دوستانهی ایران، دقایقی پیش از سوی یک منبع رسمی در وزارت امور خارجهی سوریه اعلام شد.
خبرگزاری رسمی سوریه در گزارشی به نقل از این منبع رسمی افزود: سوریه این تصمیم بجا و متین را تحسین و آن را نمونه ای از نتایج مثبت تکیه بر گفت وگو و دیپلماسی میان کشورها ارزیابی میکند.
● سوریه: ما باعث آزادی آنان شدیم!
در همان حال وزیران اطلاع رسانی و خارجه سوریه امروز اعلام کردند :دمشق نقشی مهم و کلیدی در حل و فصل مسئله بازداشت پانزده نظامی انگلیسی ایفا کرده است.
محسن بلال وزیر اطلاع رسانی سوریه گفت تلاشهای سوریه و ایران با ازادی پانزده نظامی انگلیسی به نتیجه رسید.
ولید معلم وزیر خارجه سوریه نیز به خبرنگاران گفت: سوریه نوعی دیپلماسی ارام برای حل و فصل مسئله به کار برد و دو طرف را به گفتگو ترغیب نمود. این دو مقام مسئول سوری از اعلام هرگونه جزییات در این باره خودداری کردند.
●پایان کابوس برای انگلیس؛ نظامیان انگلیسی فردا به سفارت انگلیس در تهران تحویل داده می شوند.
شبکه تلویزیونی العربیه در خبری فوری گزارش داد، نظامیان انگلیسی فردا به سفارت این کشور در تهران تحویل داده خواهند شد.
● انعطاف انگلیس در قبال ایران؟«روند ماجرا از آغاز تا به پایان»
13 روزی که به گفته «انگلیس»، سخت ترین روزهای دولت بلر تلقی می شد، گذشت و اینبار و بنا به گفته ی اکثر رسانه های غربی و شرقی، ایران پیروز بزرگ این بازی لقب گرفته است.
انگلیس، بدون شک پس از یک دوره ی 3 ساله که فعالیت خود علیه ایران را وسیع تر کرد و اوج اقدامات ضد ایرانی خود را در قبال مسئله ی هسته ای ایران بروز داد، به احتمال قوی، انعطاف بیشتری نسبت به مسئله هسته ای نشان خواهد داد.
در فاز اول بحران، تلاش دو کشور بر اثبات حضور نیروهای انگلیسی هنگام دستگیری آنان در آبهای ایران و عراق متمرکز بود و مسوولان هر دو کشور بر مواضع خود بر اساس اطلاعات سامانههای مکان یاب ماهوارهای تاکید داشتند.
مختصات اعلام شده توسط ایران از ورود نیروهای انگلیسی به عمق نیم کیلومتری آبهای ایران و مختصات طرف انگلیسی از حضور آنان در ۱/۷گره دریایی در آبهای عراق در دهانه اروند رود در شمال خلیج فارس حکایت داشت.
در فاز دوم، دولت انگلیس سعی کرد مساله پیش آمده را بینالمللی کند که با ناکامی لندن در تصویب قطعنامه شورای امنیت و صدور یک بیانیه تقریباً مطبوعاتی مواجه شد.
شورای امنیت در این بیانیه غیر الزامآور حتی از اشاره به قطعنامه ۱۷۲۳صادره توسط این شورا که اجازه فعالیت نیروهای بینالمللی برای کمک به دولت موقت عراق را میداد، خودداری کرد.
در این مرحله، اعلام تعلیق روابط لندن با تهران نیز از مواردی بود که از شتابزدگی کم سابقه در میان دولتمردان انگلیسی و دستگاه دیپلماسی این کشور که به محافظهکاری مشهورند،از اعمال فشار برای تغییر موضع دولت ایران حکایت داشت.
در فاز سوم نیز که در پی پافشاری ایران بر نقض حریم سرزمینی آن توسط نیروهای انگلیسی و شکست لندن در جلب حمایت بینالمللی شکل گرفت، ارتباطات دو جانبه میان مسوولان ایرانی و انگلیسی از سطح تماسهای مکرر سفیران با مسوولان کشورهای محل ماموریت و مذاکرات تلفنی وزیران خارجه دو کشور فراتر رفت.
در آخرین تحول مرتبط با این موضع "نایجل شینوالد" مشاور سیاست خارجی و امنیت ملی نخست وزیر انگلیس و دکتر "علی لاریجانی" دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران سهشنبه شب تلفنی گفتوگو کردند.
همچنین دفتر نخست وزیری انگلیس در بیانیهای از افزایش تماسهای مستقیم مسوولان دو کشور خبر داد و از موضع ایران برای حل مساله از طریق دیپلماتیک استقبال کرد.
پیش از این تحول، دبیر شورای عالی امنیت ملی در مصاحبهای با یک شبکه تلویزیونی انگلیس شرایط تهران را برای آزادسازی نظامیان انگلیسی به قرار پذیرش نقض حریم سرزمینی ایران توسط دولت انگلیس و تعهد به تکرار نشدن آن اعلام کرده بود.
دکتر لاریجانی تصریح کرده بود تهران تمایلی به محاکمه نظامیان انگلیسی ندارد و محاکمه آنان اولویتی برای ایران محسوب نمیشود.
با سپری شدن این سه مرحله،به نظر می رسد اکنون دو کشور وارد فاز جدید ارتباطی شدهاند. که قطعا میتوان برآیند آنرا در بهبود شرایط منطقه متصور شد.
دکتر احمدی نژاد در کنفرانس مطبوعاتی امروز خود همچنین از نامه وزارت خارجه انگلیس و قول این کشور به عدم تکرار نقض حریم مرزی ایران خبر داد.
از این رو انتظار میرود، در هفتههای آینده مسوولان دو کشور برای بررسی چگونگی ورود نیروهای انگلیسی به آبهای ایران و راههای جلوگیری از آن به صورت رو در رو دیدار و مذاکره کنند.
انگلیس حضور نیروهای خود در شمال خلیج فارس را بر اساس مجوز قطعنامه ۱۷۲۳شورای امنیت اقدامی مشروع میداند، هر چند این قطعنامه بر مشارکت بینالمللی با دولت موقت عراق تصریح دارد و اکنون مدتها از تشکیل دولتی تمام عیار در عراق میگذرد.
نص این قطعنامه به عملیات حفاظت از پایانههای نفتی عراق و منافع حیاتی و امنیتی آن در منطقه اشاره دارد، ولی بر اساس گزارشها، نیروهای انگلیسی هنگام دستگیری در حال بازرسی از یک کشتی هندی حامل محموله قاچاق بودند که تهدید امنیتی محسوب نمیشود.
آنچه که حائز اهمیت میباشد این است که مذاکرات احتمالی دو کشور نباید به آنجا کشیده شود که طرف انگلیسی به نمایندگی از دولت عراق با مذاکره کنندگان ایرانی گفتوگو کند یا از سویی دیگر مذاکرات به تعیین حدود مرز آبی ایران و عراق سوق یابد.
باید اذعان داشت که در دو هفته اخیر، دستگیری ملوانان و تفنگداران نیروی دریایی ارتش انگلیس و این حقیقت که نظامیان انگلیسی در پی اشغال عراق و سرنگونی رژیم دیکتاتوری آن کشور هنوز در منطقه هستند، جنبههای دیگری از بحران عراق را در پیش چشمان مردم انگلیس به تصویر کشید.
دولت کارگری به نخست وزیر "تونی بلر" با وجود دستاوردهای اقتصادی در دهه اخیر، ضربه حیثیتی سنگینی به ازای مشارکت با سیاستمداران ماجراجوی حاکم بر کاخ سفید در حمله به عراق و اشغال آن دیده است.
اما دولتمردان ایران در مذاکرات جاری و آتی با طرف انگلیسی میتوانند با استفاده از فرصت بدست آمده، ضرورت خروج نیروهای بیگانه از عراق و واگذاری مسوولیت امور امنیتی آن کشور به نیروهای بومی را یادآور شوند. تا زمینه های صلح در این کشور بارور شوند.
و در آخر می توان گفت:اظهار تمایل دولت انگلیس به مذاکرات مستقیم دو جانبه با ایران همچنین فرصتی برای لندن و تهران به منظور گستراندن حوزهها و موضوعات تماس دو کشور و انعکاس مواضع جمهوری اسلامی ایران درباره ترتیبات منطقه حساس و راهبردی خلیج فارس و خاورمیانه خواهد بود.