جستجوی برای یافتن زمین دوم آغاز شد

روز 27 دسامبر 2006، با پرتاب یک کاوشگر فضایی که در اطراف منظومه شمسی و تا دوردست ترین سیاره هایی که با کم نورترین ستاره ها گرم میشوند، به کاوش خواهد پرداخت، جستجو برای [کره] زمین دوم به طور جدی آغاز شد.
تصویر گرافیکی ماهواره کوروت با تلسکوپ سی سانتیمتری

در ساعت 2:23 دقیقه بعد از ظهر به وقت انگلستان، یک راکت سویوز (soyuz rocket) از پایگاه فضایی بایکونور (Baikonur Cosmodrome) قزاقستان به هوا پرتاب شد. این راکت حامل کوروت (Corot)، اولین تلسکوپ فضایی طراحی شده برای یافتن سیاره های قابل سکونت در منظومه های شمسی دور دست به شمار می آید، است.

این ماموریت که طی دوره ای دو سال و نیمه انجام خواهد شد، شامل جستجو برای یافتن سیاره ای صخره ای و سخت در اندازه ای دوبرابر کره زمین خواهد بود. این سیاره باید در مداری قرار گرفته باشد که دانشمندان آنرا در مناطق قابل سکونت (habitable zones) مینامند.

در هر منظومه خورشیدی، مناطقی وجود دارد که حرارت ستاره مرکزی آن به حدی است که آب - که به عنوان ماده حیات در نظر گرفته میشود - در شکل مایع باقی میماند، یعنی نه آنقدر داغ است که آب بخار شود و نه آنقدر سرد که موجب یخ زدن آن شود.

سیاره های صخره ای یا سخت که از نظر اندازه با زمین مطابقت داشته باشند، بزرگترین امید دانشمندان برای یافتن موجودات فرازمینی بوده اند و اگر چنین سیاره ای توسط کوروت یافته شود بلافاصله توسط جستجوگران بعدی که برای دهه دوم برنامه ریزی شده اند، مورد مطالعه دقیق قرار خواهد گرفت. این برنامه پژوهشی، برای دانشمندانی که به دنبال درک و شناخت چگونگی شکل گیری سیاره ها و چگونگی "زمینهای" دیگر هستند، از ارزش فراوانی برخوردار است.

تا کنون با استفاده از تلسکوپهای مستقر در زمین که از طریق پیگیری انکسار نور در میدان گرانش سیاره ها عمل میکنند، در اطراف منظومه شمسی ما بیش از 200 سیاره که در مدار ستاره ها قرار دارند کشف شده است. اما این روش تنها برای سیاره های عظیم کاربرد دارد و تقریبا تمام سیاره های کشف شده غولهای گاز و همه حداقل به اندازه سیاره مشتری بوده اند.

دانشمندان برای کشف سیاره های کوچکتر خارج از منظومه شمسی به تلسکوپهای زمینی بسیار بزرگتر یا جویندگان مداری نیاز دارند که مجبور به "دیدن" فضا از میان جو زمین نباشند.

دانشمندان فرانسوی در حال آماده سازی کوروت

کوروت، یک کاوشگر به طول 4 متر است که توسط آژانس فضایی فرانسه CNES و با همکاری دانشمندان بریتانیا و دیگر کشورهای اروپایی ساخته شده است. این کاوشگر که در مداری در 500 مایلی (805 کیلومتر) بالای کره زمین قرار گرفته است، با استفاده از تلسکوپی به قطر 27 سانتیمتر به جستجو در میان بیش از 120.000 ستاره خواهد پرداخت. کوروت به دنبال یافتن ریزترین تغییرات در درخشندگی ستاره ها است که در اثر عبور سیاره ها از مقابل آن ایجاد میشود.

دانشمندان انتظار دارند که با تعقیب چنین تغییراتی که حتی به اندازه 300 واحد در میلیون ریز باشند، موفق به کشف 10 تا 40 سیاره سخت کوچک شوند و اعتقاد دارند که بسیاری از آنان از نظر زمین شناسی فعال بوده و قادر به حفظ جو هستند.

ایان راکسبرگ (Ian Roxburgh)، کیهان شناس دانشگاه کویین مری (Queen Mary) لندن و از دانشمندان ماموریت کوروت، گفت که این تلسکوپ ستاره هایی در فاصله 10,000 میلیون میلیون مایل را هم مورد مطالعه قرار خواهد داد. او افزود : "تا زمانی که ما راهی برای سفر بسیار بسیار سریع در فضا پیدا نکنیم، ایده رسیدن به نزدیکترین این سیاره ها هم در چهارچوب داستانهای علمی-تخیلی باقی خواهد ماند."

این اولین کاوشگر از ناوگان کوچک ماهواره های سیاره یاب است که در آینده نزدیک به فضا پرتاب خواهند شد. قرار است که در سال 2015، ماموریت کوروت توسط هیات داروین (Darwin) که مجموعه ای از 4 یا 5 تلسکوپ فضایی از آژانس فضایی اروپاست، دنبال شود. این هیات برای بررسی جو سیاره های سخت اعزام خواهند شد. در همین زمان، سازمان ناسا نیز تلسکوپ دیگری به نام Terrestrial Planet Finder را به فضا خواهد فرستاد تا محل دنیاهای مشابه زمین را مشخص نماید.

در منظومه شمسی ما منطقه قابل سکونت یا habitable zone جایی میان ناهید، دومین سیاره از خورشید و مریخ، چهارمین سیاره از خورشید قرار دارد.

در سال جاری، دانشمندان در انستیتوی کارنگی (Carnegie) واشنگتن، ستاره ای به نام epsilon Indi A را شناسایی کردند که یکی از بهترین کاندیداها برای داشتن سیاراتی مانند زمین در منظومه خود است. این ستاره 11.8 سال نوری با ما فاصله دارد و یکی از نزدیکترین ستاره های مجمع الکواکب ایندوس Indus به زمین است. کوچکترین سیاره یافته شده در ماورای منظومه شمسی، بیش از 20,000 سال نوری زمین فاصله داشته و در صورت فلکی قوس یا Sagittarius قرار دارد و با دمای سطحی 220 درجه سانتیگراد، چندان مسکونی به نظر نمیرسد.