فضای سبز تولید زیبایی است
تهران شب از تو دور است
تهران همیشه نور است
تهران و کوچه‌هایش یادآور غرور است.
اما این همه داستان نیست.تهران مصائب و مشکلات بسیاری دارد.اصلا همه چیز این ابر شهر با جاهای دیگر فرق دارد کم آبی، زلزله، ترافیک، بیکاری، ناهنجاریهای اجتماعی و حتی تنش در شورای یک شهر از جمله اتفاقاتی است که تهران تبدیل به یک امر عادی شده ست.تا چندی دیگر دومین دوره انتخابات شورای شهر و روستا در کشورمان برگزار می‌شود تجربه دوره نخست به همه ایرانیان نشان داد که در انتخاب خود هوشمندانه و متفکرانه انتخاب کنند.
هزاره سوم میلادی را باید عصر رسوخ ماشین و آسمانخراشها در زندی طبیعی بشر دانست.کمتر کسی است که نداند با هر آپارتمان چند طبقه‌ای که ساخته می‌شود، رقص گلهای وحشی یک منطقه از بین می‌رود و سر سبزی دخرتان آن نادیده انگاشته می‌شود.در این شرایط برا یاشنایی هر چه بیشتر با مدیریت فضای سبز در شهرداری تهارن و تاثیر فضای سبز در آینده تهران به سراغ یکی از مدیران ارشد شهرداری منطقه یک تهران رفته و با او در این باره صحبت کردیم.آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفتگوی ما با معاون امور شهری و فضای سبز منطقه یک شهرداری است:
جوانی:خودتان را معرفی کنید.
امین:مهندس محسن امین هستم.دو پسر به نامهای محمد و امیرعلی دارم و بیش از یک دهه در م دیریت شهرداری در حال خدمتگزاری به من هستم.
جوانی:این معرفی خیلی کوتاه بود می‌خواهم بیشستر با شما آشنا شوم.
امین:حدود 20 سال سابقه کار مدیریتی و اجرایی دارم.پیش از شهرداری در وزارت نفت و خدمت می‌کردم. خوب البته کار در شهرداری بسیار مردمی‌تر و فراگیرتر از وزارت نفت است.معمولا از 6 صبح تا 9 شب در خدمت شهروندان هستیم و به جهت مسئولیتی که در ستاد بهران شهرداری نیز دارم باید در همه حال از یک آمادگی نسبی برای مواجه با شرایط احتمالی و غیر مترقبه برخوردار باشیم.ورزش باد، بارش برف، لغزنده شدن سطح معابر و شکسته شدن درختان همه از جمله مسائلی هستند که می‌باید در کمترین زمان ممکن برای شهروندان تهرانی برطرف شوند.
جوانی:اینها همه در شرایط اضطراری و خاص هستند، در شرایطی عادی چه می‌کنید؟
امین:ابتدا لازم است یک ویژگی خاص کار در شهرداری را برای خوانندگان شما بگویم.کار شهرداری‌ها وقتی انجام نشود به چشم می‌آید.یعنی فرض کنید سطح خیابانها تمیز و پاکیزه نشوند، حتی تصور این موضوع نیز عذاب آور است.ما در فضای سبز سعی می‌کنیم حداقل‌های سبز بودن در بطن یک زندگی ماشینی را فراهم کنیم.باور ما این است که برخورد مردم با هر فضای سبزی تولید زیبایی می‌کند و این البته در نشاط بخشیدن به کل جامعه نیز موثر است.
جوانی:و این میزان تولید زیبایی در شهر تهران به اندازه مطلوب هست؟
امین:ببینید ما در کلان کشور در خصوص مواجه با فضای سبز و حفظ جنگلها چندان موفق عمل نکردیم.شهر تهران نیز ار ه مین موضوع جدا نیست.من قبول دارم در پایتخت فرصتهای بسیاری را برای فضای سبز از دست دادیم.
جوانی:و نسل بعدی درباره این فرصتهای از دسته داده شده درباره ما چگونه قضاوت می‌کنند؟
امین:تصور می‌کنیم اگر منصف باشند هرگز مدیران فعلی را نخواهند بخشید.
جوانی:چرا این عدم همکاری وجود دارد؟
امین:چون مدیریت شهری یکپارچه‌ای نداریم.همه سازمانها مثل آب، برق، پلیس، ثبت احوال در سطح خیابانها و محله‌های مختلف کارهایی را انجام می‌دهند که در برخی موارد به هیچ وجه هماهنگ و متحد نیست در خارج از کشور و چنین شهرهایی دارای دولت شهر هستند.شهرداری‌ها حتی از تولد نوزادان جدید آگاه است چرا که خود را موظف به برنامه‌ریزی و خدمتگزاری به نوجوانان آینده شهر خود می‌داند.
جوانی:مواردی که اشاره کردید به خارج از سیستم شهرداری برمی‌گردد اما اشکال کار اینجاست که در خود شهرداری و شورای شهر هم، فرصت سوزی‌ها صورت پذیرفته است، نظر شما چیست؟
امین:سیاست زده بودن یک ویژگی منفی برخی از ما ایرانیهاست.نکته دیگر اگر در خیابان گزارشگر تلویزیون بیاید و از مادر مورد هر موضوعی بپرسد ما حاضر هستیم بدون هیچ نگرانی به اظهار نظر تخصصی در خصوص تجارت تشکر، فروش خودرو، ترافیک و حتی تراکم می‌پردازیم.قوانین ن اقص در انتخابات ریاست جمهوری هم موجب شد تا 782 نفر باری ریاست جمهوری نامزد شوند.باور کنید در هیچ جای دنیا اینطور نیست.21 منطقه تهران از امامزاده قاسم تا فرسته و الهیه ویژگیها و مشخصات خاص خودش را دارد.اشکال کار در آنجاست که افراد براساس تخصص و سابقه کاری خود انتخاب نمی‌شوند.وقتی قرار باشد براساس قانون، ملاک عضویت در انتخابات سواد خواندن و نوشتن باشد قبول کنید که کمی بی‌انصافی صورت می‌پذیرد.
جوانی:یعنی براساس ملاک‌ها و استانداردهای روز جهان باید پیشرفت کنیم؟
امین:به طور حتم یک زمانی در همه خ انه‌های ایرانیان جاروی دستی مورد استفاده قرار می‌گرفت.اما هم اکنون یک نوعرورس به همراه همه جهزیه خود یک جاروی برقی هم دارد.در واقع خانمهای خانه می‌خواهند علاوه بر تمیزی غبار موجود را از بین ببرند.این در خانه‌های ماست.اما در سطح شهر همان اتفاقی که از زمان قاجار می افتاد، هم اکنون نیز در حال اجراست دستگاههای تمیز کننده و برف روب بسیار قدیمی و نستی هستند چرا که شاید تفکر مدیریتی و دیدگاه ما به موضوع مدیریت شهری قدیمی است.اکنون باید کمی باورها و فرهنگ شهرنشینی‌مان را تغییر بدهیم.اگر دیروز خانمهای خانه به جهت جنگ و مشکلات دیگر برنج، گوشت و...را ذخیره می‌کردند اما امروز هیچ نیازی به انجام این امور نیست.
جوانی:با این وجود وضعیت فضای سبز منطقه یک نباید زیاد جالب باشد؟
امین:نمی‌دانم شما چگونه بین این حرفها ارتباط قائل شدید اما ما در منطقه یک وضعیت بدی نداریم.3000000 مترمربع فضای سبز اعم از پارکها، قطعه‌ها و معادل همین اندازه نیز در اختیار بخش دولتی قرار دارد.البته اگر مالکین بخشهای خصوصی همکاری بیشتری با شهرداری داشته باشند امکان استفاده بهینه از فضای موجود وجود دارد.در اینجا لازم است به یک تفاوت دیگر بین تهران و شهرهای بزرگ دنیا اشاره کنم.
در تمام دنیا رسم است که ساختمانهای بلند مرتبه در قلب شهر قررا دارند و معمولا حاشیه شهرها مملو از فضای سبز و چ=شم نوازی ملموس هستند اما متاسفانه در تهران این موضوع کاملا برعکس شده است.
این موضوع موجب می‌شود تا مقابل جریان طبیعی وزش باد در تهران گرفته شود شما به این وضعیت پدیده وارونه شدن هوا را اضافه ک نید نتیجه تحمل یک هوای آلوده و ناسالم توسط شهروندان تهرانی است.نکته دیگر اینکه در درختان موجود در سطح شهر تهران تنوع گیاهی چندانی دیده نمی‌شود البته به جز برخی نواحی خاص در شمیران و این موضوع یعنی فقدان درختان پهن برگ نیز در هر صورت نتیجه مطلوبی در پی نخواهد داشت و این یعنی...
جوانی:و این یعنی خدا به داد تهران 1390 برسد
امین:ببینید تا مدیریت شهری قوی نباشد چشم انداز آینده با در نظر گرفتن افزایش جمعیت، رشد بخش صنعت وضعیت بطور حتم بهتر از این نخواهد بود مثل خانه‌ای که قرار است 5 مهمان را میزبانی کند اما ناگهان با 10 مهمان روبروی شود.الان موضوع آلودگی آب تهران بسیار نگران کننده است در سالهای آینده به علت آلودگی قناتهای برخی از مناطق سلامتی استفاده کنندگان در خطر خواهد بود نکته مهم در این میان تغییر فرهنگی مطلوب برای استافده بهینه از فضای سبز موجود است.بعنوان نمونه در کشوری مثل آلمان علیرغم اینکه تولید اتومبیل در طول ده سال بیشتر شده‌اند معابر برای استفاده ماشینها کمتر و برای استفاده پیاده‌ها افزایش یافته است.در واقع کاهش عرض سواره‌ها فقط با کارفرهنگی و پذیرش عمومی‌قابل اجرا شدن است.
جوانی:و این تغییر فرهنگی چگونه باید انجام شود؟
امین:خودما، یعنی هر کسی در هر مکان و پستی که قرار دارد.البته نقش رسانه‌ها بسیار تعیین کننده است.مطبوعات و رادیو و تلویزیون می‌توانند نقش تعیین کننده‌ای را ایفا کنند.اما این تلاشها هدفمند و همگون نیست مثلا روزنامه همشهری که متعلق به خود شهرداری است فقط صفحه 3 خود را به خبرهای شهری برای فرهنگ سازی شهروندان اختصاص داده است، رایدو، جز ساعتی خاص برای بحث ترافیک در رادیو پیام کمک خاصی به ما نمی‌کند.تصور من این است که ابتدا لازم است فرا جناحی عمل کردن را در عمل و نه شعار نشان داده و پس با یک برنامه‌ریزی مدرن و حساب شده بر روی نسل آینده و بچه‌های دبستانی حداقل آینده تهران را سامان بدهیم.
جوانی:خوب اجازه دهید از همین فرصت استفاده ک نم و از خود شما باری مشارکت در این فرهنگ سازی دعوت کنم.خانواده سبز بعنوان پر خواننده‌ترین مجله ایرانی در جهان آماده است تا از نظریات شما برای همه ایرانیان استفاده کند. امین:حرفی نیست.من با تمام وجود آماده‌ام تا مطالبی را برای روشن شدن ذهن همه هموطنان در جهت استفاده بهینه از امکانات خدادادی حفظ محیط زیست و سازگاری منطقی با زندگی ماشین شهری را تقدیم خوانندگان شما نماییم.
جوانی:اجازه دهید برگردیم به نقش خانواده‌ها در مدیریت شهری انتظار شما از والدین چیست؟
امین:هر خانم خانه وقتی اتاقهای مختلف را تمیز و جارو می‌کند، هیچگاه زباله‌ها در به زیر میز یا تخت جا نمی‌دهد.ما باید در عمل حضور و تعامل کودکان، نوجوانان و جوانانمان را در تمیز نگه داشتن شهرمان شاهد باشیم.طرح ناقص شهردار مدرسه به علت ناپخته بودن به خوبی اجرا نشد اگر چه فکر در اصل خود رسد ما در مقام مدیریتهای مختلف خرد و کلان جامعه باید مردم را به شکل عملی در اجرا و مدیریت شهری سهیم کنیم.البته باید توجه نمود بچه‌های در این میان نقش حیاتی و تاثیرگذاری دارند.بعنوان نمونه همین بحث جدا کردن زباله‌های شهری خشک وتر نکته بسیار مهمی است.در حال حاضر بیشترین معظلی که ما با آن در بحث زباله مواجه هستیم به موضوع شیشه‌های پلاستیکی نوشابه‌های مختلف برمی‌گردد که جدٹ برای ما به یک معظل تبدیل شده است.در حالی که در خارج است کشور چنین شیشه‌هایی بطور کلی حذف شدند اما ما در ایران آنرا به عنوان یک از بین برنده محیط زیست مشاهده می‌کنیم.حال به نظر شما به حضور خواست مردم و اعضای یک خانواده اصلاح این وضعیت ممکن است؟
جوانی:قبول دارم اما به هر حال نقش مراکز قانونی و دولتی هم تعیین کننده است؟
امین:بله اما باید پذیرفت قانون شهرداری‌ها که برمی‌گردد به سال 1334 پاسخگوی نیازهای فعلی جامعه ما نیست.دهه و افزایش شدید قیمت املاک در تهران، به روز نبود ن قوانین از مشکلاتی است که بخشهای دولتی بالاخره باید فکری برای ارائه دهند.اولین طرح جامع تهران در سال 1348 ارائه شد و دقیقا به همین خاطر است که قدیمی‌های تهران پایان کار سال 49 را بعنوان یک اعتبار برای خود می‌دانند چون پیش از آن چیزی وجود نداشته است.بیش از سی‌سال قدمت شهرسازی در مقایسه با دنیا بسیار کم است به همین باید عقب مانگیها را جبران نمود.
جوانی:می‌گویند اگر در تهران زلزله بیاید حوادث جبران ناپذیری به وقوع می‌پیوندد، خیلی دلم می‌خواهد در پایان مصاحبه بدانم شما با علم به این موضوع شبها خواب آرامی دارید یا خیر؟
امین:همه چیز تهران و ساکنان آن با جاهای دیگر تفاوت دارد.تهران در برابر موشک و بمباران هوایی خم بر ابرو نیاروند.اکنون نیز در م قابل خطر زلزله همان احساس شجاعت و روحیه مقابله با خطر را دارد.درباره خودم هم گاهی اوقات فکر می‌کنم چون مسؤول ستاد بحران و مسئول عملیات هستم حداقل باید خانه خودم سالم بماند تا بتوانم به دیگران کمک کنم و بعد به خودم می‌گویم مگر من با دیگران چه فرقی دارم؟ بالاخره هر چه خدا بخواهد همان می‌شود.
جوانی:و آخرین پرسش اینکه رابطه شما و همسرتان چگونه است، آیا در منزل هم ریاست می‌کنید؟
امین:هرگز ما مطیع اهل خانه هستیم و به جهت عدم حضور کافی و فقدان همکاری لازم در امور خانه شرمنده همسرم هستم و در همین جا از ایشان و فرزندانم صمیمانه تشکر می‌کنم.
جوانی:من هم از شما سپاسگزارم.