پنجمین سال درگذشت اسدالله ملک، نوازنده ایرانی

زمانی از "ابوالحسن صبا" آموزگار بزرگ موسیقی ملی درباره شمار شاگردانش پرسیدند، پاسخ این بود که ردیف های ویولن من در سه هزار نسخه به فروش رفته است پس شاید بشود گفت حدود سه هزار نفر از شیوه آموزش من بهره برده اند.

اسدالله ملک در سال 1320 در تهران زاده شد و از خردسالی در فضای خانواده با موسیقی آشنا شده

در میان این هزاران نفر ویولن نوازانی نیز هستند که در نیم قرن گذشته نام و شهرت بسیار یافته اند. با این همه شاگردان نام یافته صبا با آن که از یک سرچشمه تغذیه شده اند ولی شیوه نغمه پرورانی های آنها یکسان نیست و همین نایکسانی بر گونه گونی شیوه های اجرایی موسیقی ملی ما افزوده است.

نسل دوم ویولن نوازان پس از صبا مهارت ها و توانایی های اجرایی برگرفته از او را با لحن ها و شیوه های دیگری که به اقتضای زمان در عرضه موسیقی پیش آمده، در آمیخته اند و رنگ و بویی "رومانتیک" و پرشور و حال به موسیقی سنتی بخشیده اند که طرفداران بسیار نیز پیدا کرده است.

در صدر فهرست این "رومانتیک پرداز" ها باید از "پرویز یاحقی" یاد کرد که با تلفیق شیوه های حسین یاحقی و ابوالحسن صبا و تزریق شور و حال ویژه به آن ها شیوه ای تازه برای نواختن - ساختن - به وجود آورده و سرمشقی برای نوازندگان و سازندگان بعد از خود شده است.

پس از "پرویز یاحقی" به چهره توانای دیگری می رسیم که در یازده هم بهمن ماه سال 1380، پنج سال پیش، چشم از جهان فرو پوشید. "اسدالله ملک" را می گوییم که هواخواهانش ساز او را "سحر آمیز" لقب داده بودند.

شاگرد صبا

	اسدالله ملک از شاگردان ابوالحسن صبا بود

اسدالله ملک در سال 1320 در تهران زاده شد و چون برادر بزرگ تر خود " حسین ملک" سنتور نواز معروف، از خردسالی در فضای خانواده با موسیقی آشنا شده زیرا که هر سه دایی او اهل موسیقی بوده اند. اسدالله ابتدا نزد یکی از آنها با کمانچه آشنا شده و از راه نواختن آن خود را به ویولن رسانیده است. آن گونه که خود می گوید، از سن هفت هشت سالگی به وساطت برادر خود که از شاگردان صبا بوده به محضر آموزگار بزرگ موسیقی ملی راه پیدا کرده و مدتی کمابیش طولانی از آموزه های او بهره گرفته است.

اسدالله ملک از یازده سالگی وارد هنرستان موسیقی ملی شده و همزمان با کلاس صبا، به فراگیری مبانی موسیقی ملی پرداخته است. او سپس در هجده سالگی به استخدام رادیو درآمده و در برنامه های تک نوازی شرکت جسته است. علاوه بر آن در برنامه های گروهی، با خوانندگانی چون حسین قوامی، محمود خوانساری و اکبر گلپایگانی همکاری داشته و با نوازندگانی چون احمد عبادی، رضا ورزنده، جلیل شهناز، فرهنگ شریف و حسین تهرانی همنوازی کرده است.

این همکاری ها که به ویژه با محمودی خوانساری و فرهنگ شریف، مستمر و تنگاتنگ بوده، پای ملک را رفته رفته به برنامه گلها نیز باز کرده و از همان زمان کوشیده است و سازگار با این برنامه، آهنگ و ترانه نیز بسازد.

چابکدستی ها

اسدالله ملک در زمینه نغمه پردازی به ویژه با "چهار مضراب" های خود شهرت یافته است. از یک رو با به کارگیری "کوک" های مخصوص و کمیاب رنگ و بویی دیگر به آن ها بخشیده و از سوی دیگر با بهره گیری مستمر از لرزه و مالش انگشتان روی سیم ها لحن سوزناک غمگنانه ای به نغمه ها تزریق کرده است.

به همه این ها باید چابکدستی های او را افزود. به دلیل همین چابکدستی هاست که هواخواهانش پنجه و آرشه او را سحرآمیز خوانده اند. کشف همین مهارت ها از سوی یکی از ویلون نوازان معروف جهان که به ایران سفر کرده بود پای اسدالله ملک را به برخی از جشنواره های جهانی موسیقی نیز باز کرد.

نواختن ویولن در حضور "یهودی منوهین" که در آن سال ها، علاقه ویژه ای به موسیقی هند و ایران پیدا کرده بود و در کنسرت های خود پروژه "شرق در برابر غرب" را پیش می برد، راه ورود ملک را به این جشنواره ها هموار کرد. از جمله می توان از جشنواره های ونیز، پاریس، جنوب اسپانیا و وینزور در لندن یاد کرد که در این آخری ملک همراه با "منوهین" در کنسرت شرکت جست.

اسدالله ملک ترانه های بسیار ساخته که رقم آن را تا 200 فقره تخمین می زنند و البته همه آن به اجرا در نیامده است. از میان اجرا در نیامده است. از میان اجرا شده ها می توان از حکایت دل، بی وفایی، قاصدک، میخانه، مرغ شباهنگ، و ... یاد کرد.

ملک، علاوه بر همه مشغولیت های اجرایی، به کار تدریس موسیقی نیز می پرداخت. در کلاس او برادرش حسین ملک، در دروازه دولت تهران، طی چهل سال خوانندگان و نوازندگان بسیار پرورش یافتند.