مداح عبدالرضا هلالی: کی گفته لا ابالی‌ام؟

آفتاب غروب کرده و نکرده هزاران موتور سوار خود را به چهارراه قاسم آباد می رسانند. بعد از نماز مغرب وعشا دیگر جای سوزن انداختن نیست. جمعیت از پای منبر حسینیه شهدای صباغچی تا توی پارک شهدای جوان ادامه پیدا کرده است.

همه منتظر مشهورترین مداح ایران هستند تا آنها را به شور بیاورد؛ عبدالرضا هلالی. همان کسی که پخش تصاویر خصوصی او روی سایتهای اینترنتی و سی دی، جنجالی فراگیر به پا کرد.

اما هلالی در این میان، محبوبیتش را از دست نداده و از حجم فعالیت هایش نکاسته است. حضور صدها موتور پارک شده کنار خیابان نیز، گواه افزایش هواداران اوست.

سعید کسری پور شلوار لی با تی شرت سیاه آستین بلند به تن دارد، می گوید: "شنیده ام که صداوسیما حاج رضا را ممنوع التصویر کرده اما همه اینجا به عشق صدای او جمع شده ایم."

جوانانی که امنیت مراسم را در دست دارند می دانند که حضور هلالی آنقدر حساسیت برانگیز است که اگر مشکلی در اجرای مراسم به وجود آید ممکن است به قیمت بر هم خوردن آن تمام شود. بنابراین سعی می‌کنند با تذکر و تشر به جوانان اهمیت مراسم یادآوری کنند.

جوانانی که شلوارخاکستری، پیراهن مشکی روی پیراهن انداخته و تسبیحهای سبز سبز به دست دارند از هواداران هلالی هستند. تیپ آنها شبیه عبدالرضا هلالی است که به "تیپ شمشیری" معروف شده است.

شورحسینی یا شعور حسینی

سکوت همه را جا گیرد. هلالی مثل همیشه آرام و بی سروصدا وارد می‌شود و شروع می کند.

امسال خبری از کناره خوان نیست. کناره خوان هرسال کنار رضا هلالی می ایستاد و پشت سرهم کلمه"حسین حسین" را با ضرباهنگی خاص، ادا می کرد؛ مثل ترانه های هیپ هاپ با همان ریتم های "ایتس ایتس".

هلالی آرام می خواند. "لبام رو امشب دخیل لبای پیمونه کردم   با دیوونه بازی امشب عالم رو دیوونه کردم". ریتم خواندنش از سالهای گذشته کندتر شده است، اما طنین صدایش مثل همیشه پرهیجان است.

بسیاری از جوانان حاضر در حسینیه اشعاری که می خواند را بلد هستند و با او زمزمه می کنند.

محمدرضا عالیخانی می‌گوید نزدیک به دوسال است که شب های جمعه و به خصوص محرم در مراسمهایی که هلالی مداحی می‌کند حضور دارد. او می گوید:"هلالی با ریتم خواندنش همه را به وجد می آورد. من اصلا به مداحی علاقه‌ای نداشتم اما وقتی به دعوت یکی از دوستانم یکی از مداحی های او را گوش کردم عاشق صدایش شدم."

سهام صدرایی دلیل محبوبیت هلالی را جوانی و مردمداری این مداح می داند. او درباره انتشار فیلمی که هلالی را در کانون بحث و جنجال قرار داد، می گوید: "پخش آن سی دی یک برنامه ریزی حساب شده بود وقتی دیدند نمی توانند جلوی محبوبیتش را بگیرند سعی کردند تا او را خراب کنند."

حاج مهدی کاظمی، یکی از مداحانی است که با شیوه مداحی عبدالرضا هلالی مخالف است.  به عقیده او نوع مداحی هلالی باعث ایجاد هیجانهای کاذب می‌شود و اصل ماجرا به فراموشی سپرده می‌شود.

او می گوید: "کسانی که هوادار هلالی هستند به خاطر امام حسین نمی‌آیند. آنها دنبال صدای هلالی و خالی کردن هیجانهای خود هستند. همانهایی که به پارتی های شبانه می روند و از خود بیخود می شوند اینجا نیز از خودبیخود می‌شوند. ما باید عظمت کار امام حسین را به جوانان بیاموزیم. ما شعار نمی‌خواهیم، شعور می‌خواهیم. شور نمی‌خواهیم، شعور می‌خواهیم."

علی دستخوش یکی از جوانان حسینیه شهدای صباغچی با این عقیده که جوانان فقط برای خالی کردن هیجان پای مداحی های اینچنینی می‌آیند مخالف است و می گوید: "اگر امثال رضا هلالی نبودند، این هیئت ها از جوانان خالی می‌شدند. اگر باور ندارید بیایید بهتان هیئت هایی نشان دهم که بیشتر از ۵۰ نفر جمعیت ندارند یک عده 'پیر و از کار افتاده' به دیوار تکیه داده اند و هیئت خالی از جمعیت است."

او می افزاید: "انکار نمی‌کنم که خیلی از اینها (جوانان) ممکن است حتی مذهبی هم نباشند اما خیلی ها به بهانه هلالی هم که شده به جای اینکه دنبال کارهای خلاف بروند اینجا می آیند و سینه می زنند."

مداحی لوس آنجلسی

در چند سال گذشته، استفاده از وزن و آهنگ ترانه های لوس آنجلسی برای مداحی و کاربرد اشعار کوتاه باعث شده تا سبک جدید در اجرای مداحی به وجود بیاید. سبکی که مداحان سنتی آن را سبک "مداحی لوس‌آنجلسی" نامیده‌اند.

امین سزاوار یکی از مداحان سنتی می‌گوید: "متاسفانه اشعار دعبل خزایی و کلیم کاشانی که وزن و قافیه ادبی آن رعایت شده جای خود را به مداحی های بی سروته و بی محتوا داده که معمولا از شعرهای خواننده های لوس آنجلسی الهام گرفته شده است. این شعرها که بیشتر درباره خط و خال و ابروی معشوق است با ظاهر امام حسین و یارانش ترکیب شده و مداحی را از محتوا تهی کرده است."

استفاده از سبکهایی که اکنون به "نریمانی" و "هلالی" مشهور شده باعث شده تا دولت نیز با برگزاری چند همایش "خطر" رواج آنها را گوشزد کند اما هنوز محدودیتی در این رابطه وجود ندارد.

برخی معتقدند که این سبک نوگرا می‌تواند جوانان را به هیئت های عزاداری بازگرداند بنابراین وسیله هدف را توجیه می کند.

اما جریان سنتی با این عقیده مخالف است. مکارم شیرازی از مراجع تقیلد شیعه چندی پیش گفته بود: "واعظ هنرمند و مداح هنرمند کسی است که بتواند از کنار مصیبت رد شود و در همان حال مردم را تحت‌‌تأثیر قرار دهد. خواندن روضه‌های سخت و سنگین برای گریه گرفتن از مردم هنر نیست، هنر آن است که بتوان در حواشی مصیبت، مردم را بگریانید."

حسین، ای عشق دنیای دیوونه

هلالی آرام آرام ریتم کلامش را تندتر می کند. "مست تو  هستم و  احساسی ام، در  گلشن سبز  تو  یاسی‌ام" حضار دم می گیرند و با او همراهی می کنند.

صدای "حسین حسین" تند و تندتر می شود. چراغها خاموش می شود و پیراهن ها کم کم در می آید. سینه زنی که آغاز می شود، جمعیت به شور می آید.

حلقه های چند نفری ایجاد می شود و موج جمعیت در حسینیه به حرکت درمی‌آید. هرحلقه یک بیت را می خواند و حلقه دیگر با بیت بعدی جواب می دهد. صدای برخورد دست ها به سینه ها محکمتر و محکمتر می‌شود. بوی عرق با بوی تن‌ها و بوی گلاب درهم آمیخته است.

هلالی مثل خواننده های کنسرت کم کم به سراغ معروفترین و مشهورترین مداحی هایش می رود و با خواندن آنها تمام می‌کند "دیدن کربلای تو اگه یه روزی پا بده، به حق عشق یا حسین حاجتمو روا بده" و جمعیت با تکرار نام "حسین وای" و "ابولفضل" دم می گیرد و سینه می زند.

چراغها یکی یکی روشن می شود. جوانی که چشمهایش را به سختی باز می‌کند، پیراهنش را می پوشد و زیر لب این شعر را از مداحی های هلالی زمزمه می کند.

می دونم که آخرش به رسوایی کار می‌کشه 
سرم رو گیسوی دلبر بالای دار می‌کشه

عنوان این مطلب برگرفته از متن یکی از مداحی های عبدالرضا هلالی است