نقش رستم
تخت جمشید - خبرگزاری میراث فرهنگی _ بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد از مسئولان راهآهن خواستهاند نقشههای عبور ریل را از کنار نقشرستم به این پایگاه ارائه کنند تا درصورت بروز مشکل برای این اثر هخامنشی از عبور قطار جلوگیری شود.
«حسن راهساز» ،مسئول مرمت سنگ در تخت جمشید با اعلام این خبر افزود: «تا کنون راآهن هیچ گونه استعلامی از بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد نکرده و به همین دلیل از آنها خواستهایم تا تمام نقشههایشان را به این دفتر تحویل دهند تا مورد بررسی قرار گیرد.»
چندی پیش درج اخباری مبنی بر مسیر عبور خطوط راهآهن از کنار بنای باستانی نقش رستم نگرانیهایی میان مسئولان سازمان میراث فرهنگی و مردم به وجود آمد.
به گفته راهساز قطار هنوز از کنار بنای باستانی نقشرستم عبور نکرده است و تا زمانی که نقشههای این خطوط مورد بررسی قرار نگیرد چنین اجازهای داده نمی شود.
برخی معتقدند عبور قطار از کنار نقشرستم باعث آسیب رساندن به این صخره عظیم و آثار موجود روی آن از قبیل مقبره داریوش و خشایارشاه و شاهان ساسانی و همچنین نقشبرجستههای ساسانی میشود.
راهساز در توضیح این مطلب به میراث خبر گفت: «صخرهای که آثار باستانی روی آن ساخته شده و به نقشرستم شهرت دارد به هیج وجه قابل تخریب نیست. اما آنچه که در عبور قطار اهمیت دارد حریم منظری این اثر باستانی است که احتمالا با خاکریزی برای خطوط قطار از بین میرود.»
حریم مصوب نقشرستم بیشاز 400 متر بوده و حریم منظری این اثر باستانی نیز بیشاز این اندازه است. به همین دلیل بررسی نقشههای خطوط قطار از جمله موضوعاتی است که بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد روی آن تاکید دارد.
شیراز _ خبرگزاری میراث فرهنگی _حسن ظهوری _ عبور قطار از کنار نقش رستم نهتنها این اثر باستانی را از ثبت در فهرست میر اث جهانی محروم می کند بلکه موجب می شود تخت جمشید نیز از فهرست میراث جهانی حذف و در فهرست میراث در خطر قرار گیرد.
چندی پیش خبر عبور قطار از کنار نقشرستم نگرانی های تازهای را برای آثار هخامنشی موجود در دشت مرودشت که شهرتی جهانی دارند به وجود آورد. به گفته کارشناسان عبور قطار از کنار نقش رستم با مشکلات بسیاری برای این اثر و نیز تخت جمشید به همراه است.
نمایی از تخت جمشید
هر چند تخت جمشید در گذشته بدون در نظر گرفتن نقشرستم، نقش رجب و شهر باستانی استخر در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است، اما امروز بحث منظر فرهنگی در یونسکو و دفتر میراث جهانی، باعث شده کارشناسان این مرکز، تختجمشید را همراه با آثار یاد شده در نظر گیرند و اکنون هر اتفاقی برای این آثار میتواند ثبت جهانی تخت جمشید را به خطر اندازد.
«مازیار کاظمی»، سرپرست مجموعه باستانی تختجمشید در اینباره به میراث خبر گفت: «طی برنامهریزی مدونی که از سال گذشته توسط بنیاد پژوهشی پارسه – پاسارگاد انجام شد قرار بود سه اثر باستانی نقشرستم، نقش رجب و شهر ساسانی استخر با الحاق به تختجمشید در فهرست میراث جهانی به ثبت برسند که پرونده این کار نیز در حال تهیه است. اما با عبور قطار از کنار نقشرستم، امکان ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی مخدوش میشود.»
آنچه در عبور قطار از کنار نقشرستم باعث بروز مشکل شده، خاکریزی به ارتفاع 5 متر برای ریل گذاری در فاصله 300 متری نقشرستم است که تمام منظر فرهنگی این اثر باستانی را از بین میبرد. از سوی دیگر عبور قطار از این مسیر باعث لرزههای خفیف اما مداوم می شود که برای نقشرستم زیان بار است.
تختجمشید نخستین اثر ایرانی است که در سال 1359 در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.
این اثر باستانی اکنون به علت عبور قطار از کنار نقشرستم که در 3 کیلومتری تختجمشید واقع شده در خطر قرار گرفته است.
چندی پیش ساخت برجی عظیم در کنار میدان نقشجهان اصفهان نیز باعث بروز مشکلاتی برای این میدان ثبت جهانی شده بود که با کاهش ارتفاع برج مشکل تا حدی برطرف شد. مسئولان دفتر میراث جهانی قصد داشتند تا در صورتکم نشدن ارتفاع برججهاننما، میدان نقشجهان را در فهرست میراث در خطر قرار دهند.
زیرسازی برای ریل گذاری قطار که اکنون از دو سو یعنی از سمت اصفهان تا روستای حاجیآباد و از سوی شیراز تا پلخان در مرودشت به پایان رسیده، بدون هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بوده و از سوی دیگر هنوز سازمان راه و ترابری به عنوان متولی ساخت خطوط قطار بین شهری نقشههای خطوط خود را برای نظارت و تایید سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به کارشناسان این سازمان ارائه نکرده است.
به گفته کارشناسان، پایان یافتن خطوط قطار از دو سمت یاد شده نشان دهنده آن است که مسئولان قطار بینشهری قصد دارند تا به هر نحوی که شده از کنار نقشرستم عبور کنند.
کاظمی، با بیان اینکه بخش فنی بنیاد پژوهشی پارسه - پاسارگاد راهکار مناسبی را برای عبور قطار دیده است افزود: «مناسبترین راههکار آن است که قطار از کنار جاده ترانزیتی که اکنون در فاصله مناسبی از نقشرستم واقع شده بگذرد و برای اینکار نیز باید به جای آنکه 5 متر خاکریزی شود، خاکبرداری شده و قطار در ارتفاع پایینتر 5 متری زمین عبور کند.»
اجرای این طرح در صورتی است که مسئولان قطار بینشهری و سازمان راه و ترابری نقشههای خود را برای عبور قطار ارائه دهند که هنوز این کار بر خلاف تاکید سازمان میراث فرهنگی مبنی بر ارئه نقشهها انجام نشده است.
نقشرستم اثری باستانی متعلق به دوره ایلامی تا دوره اسلامی است که آثار شاخصی از جمله مقبره خشایارشاه، داریوش کبیر، و نقشبرجستههای ساسانی در آن دیده میشود. این آثار به علاوه آثار باستانی دیگر بر کوهی مقدس ساخته شدهاند که هنوز نیز در میان مردم تقدس خود را حفظ کرده است.
منبع : خبرگزاری میراث فرهنگی