اطلاعاتی در باره نحوه درخواست پناهندگی در اروپا
تهیه و تنظیم: عبدالله اسدی
اشخاصی که از کشورهای اروپای درخواست پناهندگی می کنند لازم است ابتدا با روش پرسش و پاسخ کارمندان دولت آشنایی پیدا و خود را برای پاسخگویی به آنها آماده کنند. زمانی که شما درخواست پناهندگی میکنید می بایست به شماری از پرسشهایی که کارمندان دولت از شما میکنند، پاسخ دهید. این پرسشها درباره گذشته شما، خانواده و نزدیکانتان است. فراموش نکنید که پاسخ دادن به همه آنچه که در تصمیم گرفتن نهایی وزارتخانه اهمیت دارد بسیار مهم است. از این رو اجازه ندهید چیزی فراموش شود یا ناگفته بماند. در زیر شماری از پرسشهایی را که کارمندان دولت از شما میکنند، آورده ایم تا با آنها بیشتر آشنا شوید. شماره بندی و پس و پیش بودن آنها در درجه اول اهمیت نیست. آنچه که شما باید به آن دقت کنید آن است که داستان زندگی خود را آنگونه که لازم است توضیح دهید و بهم وصل کنید. تلاش کنید که آنچه را که تعریف میکنید از روی نظم و ترتیب زمانی باشد تا برای شنونده و خواننده گیج کننده نشود. هر چه شما پراکنده و بدون ترتیب دلیل های خود را بازگو کنید امکان بوجود آمدن سؤتفاهم برای وزارتخانه زیاد خواهد شد؛ و در نهایت شما هستید که شاید پاسخ منفی دریافت کنید و مجبور به ترک خاک این کشور شوید. شما برای کسب حق پناهندگی در شرایط امروز در کشورهای پناهنده پذیر قبلا باید روی سوالهای زیر کار کرده باشید. این اصلی ترین سوالهایی است از شما به عنوان پناهنده در دادگاهها، اداره مهاجرت، و یا پلیس های مرزی پرسیده میشود.
- چرا کشور خود را ترک کردید؟ - چگونه به این کشور رسیدید، از چه راهی؟
- چه وقت به اینجا رسیدید؟ - از چه طریقی؟
- نام و نام خانوادگی؟ - تاریخ تولد؟ - اسم پدر و مادر و شغل آنها؟
- کجا و در کدام شهر زندگی میکردید؟ - آدرس محل زندگی؟
- پدر و مادر شما کجا زندگی میکنند؟ - شغل و نحوه امرار معاش آنها؟
- شغل خودت و تخصص های حرفه ای؟ - میزان تحصیلات؟
- در کدام مدرسه درس خوانده اید، اسم و محل آن را نام ببرید؟
- آیا ازدواج کرده اید؟ - نام همسر شما چیست؟ - شغل و نحوه امرار معاش ایشان؟
- موقعیت امنیتی همسر شما چگونه است، آیا او نیز در خطر است؟
- چند فرزند دارید؟ - برادر و خواهر چطور؟ - چکار میکنند؟- سن ایشان(فرزندان، خواهر و برادر)
- با دقت هر بلایی که به سر شما و خانواده شما در رابطه با فعالیت سیاسی آمده است از جمله تعقیب، بازداشت، آزاد شدن، شکنجه، گشتن خانه، مصادره اموال و مانند آنها را توضیح دهید. آیا به غیر از فعالیت سیاسی به دلایل دیگری همچون باور مذهبی، نژاد، جنسیت یا متعلق بودن به یک گروه اقلیت، تحت تعقیب و آزار قرار گرفته اید؟ در دوره های متفاوت چگونه تحت تعقیب، آزار و شکنجه قرار گرفته اید؟
- سابقه فعالیت سیاسی خود و آنها ؟ - چطور شد که موقعیت شما به خطر افتاد؟
- سابقه دستگیری و زندان ، چند مورد و در چه تاریخهایی؟
- چه مدت زندانی بودید(چند ماه و یا چند سال)؟ - در کدام زندان؟ - زندانی که شما در آن بسر می بردی در کجا قرار گرفته است؟ - چند نفر زندانی در آن وجود داشت؟ - شکل داخل و بیرون زندان چگونه است؟
- نحوه دستگیری مثلا برای شما نامه فرستاده بودند، در محل کار دستگیر شدید و یا در منزل؟ - در چه ساعاتی از شب و یا روز؟ - مامورینی که شمارا دستگیر و یا جلب کردند چند نفر بودند؟
- به وسیله چه نیرویی دستگیر شدید؟ نیروی انتظامی، امر به معروف و نهی از منکر، مفاسد اجتماعی و یا لباس شخصی ها؟!!
- آیا اشخاص دیگری نیز در ارتباط با شما دستگیر شدند، اگر ممکن است نام ببرید؟
- آیا هنگام تفتیش منزل شما، مأمورین اسنادی و یا چیز دیگری که مجرم بودن شما را اثبات کند پیدا نمودند؟
- نحوه فرارتان از ایران به چه صورت بود؟ - با چه وسیله ای و از چه طریقی فرار کردید؟ - قاچاقچی را چگونه پیدا نمودید؟ - اسم قاچاقچی شما چی بود؟ - آیا از ایران تا اینجا همان قاچاقچی را همراه داشتی؟
- چند روز طول کشید تا به سوئد رسیدید؟ - از طریق چه مرزهایی؟
- مدارکی همراه خود دارید مثل پاسپورت ، کارت شناسایی ، گواهی نامه و غیره؟
- اسناد دیگری که نشان دهد موقعیت شما به خطر افتاده است، با خود دارید؟
- آیا تاکنون شخص و یا اشخاصی از خانواده شما زندانی، فراری، اعدام و یا تحت تعقیب و پیگرد قانونی قرار گرفته است؟
-اگر چنین بوده به طور مشخص اسم و چگونگی و تاریخ آن را بیان کنید؟ -مثلا در چه تاریخی؟-به چه جرمی؟
-چرا فعالیت سازمانی شما لو رفته بود؟ -چه مدارکی از شما گرفته بودند؟
- شکل فعالیت سیاسی و سازمانی شما چگونه بود؛ علنی، نیمه علنی و یا کاملا مخفی بود؟ - با چه سازمانی فعالیت می کردید؟ - تاریخ آشنایی و شروع فعالیت شما با این سازمان؟ - آشنایی از چه طریقی روزنامه، نشریه، رادیو، سایتهای اینترنیتی و یا اشخاص و عناصر فعال سازمان مربوطه کدام یک؟ - با چه پاسپورتی آمدید؟ پاسپورت شما چه رنگی بود؟ - آیا می دانید پاسپورتی که شما با آن آمده اید مربوط به کدام کشور بود؟
- حال روحی شما چگونه است؟
- مذهب شما چیست؟
- گفتید از طریق همسرتان تهدید به مرگ شده اید چرا؟ - بجرم رابطه خارج ازدواج با چه کسی؟ اسم شخص؟ - اسم و آدرس شخصی که با شما رابطه داشت؟ - در صورت امکان سن و سال وی را بیان کنید؟- تاریخ شروع و آشنایی با وی؟
- آیا تهدید شدید چگونه این تهدید صورت گرفت بوسیله چاقو، اسلحه و یا از طریق دیگری؟ - چگونه از دستشان فرار کردید؟ شب بود یا روز؟ بعد به کجا رفتید؟ چگونه از زندان آزاد شدید با قید ضمانت پول نقدی و یا اینکه حکم زندانتان تمام شده بود؟
- محکوم به زندان شدید؟- چند سال حکم داشتید؟ در کدام زندان بودید؟ آیا در زندانهای دیگری هم بودید؟ در زندانی که شما بودید چند نفر زندانی بودند؟ -چرا بعد از آزادیتان از زندان نمی توانستید در ایران بمانید؟ آیا فرزند بزرگتری در ایران دارید؟ چند سال سن دارد و سرپرستی وی به عهده چه کسانی است؟
- آیا کسی و یا کسانی از خویشاوندان شما در خارج کشور زندگی مینمایند، و به طور مشخص سوئد؟ - آیا تا کنون از دولت سوئد تقاضای ویزا کرده اید؟
- آیا تاکنون از کشور سوئد و یا کشورهای دیگری در خواست پناهندگی کرده اید؟
- شما به عنوان اقلیت مذهبی، همجنسگرا و یا زنی که بخاطر مسایل اخلاقی از طرف شوهر، برادر و یا هر عضوی از خانواده تهدید به مرگ شده باشید باید بتوانید تاریخ، شواهد و چگونگی به وقوع پیوستن کل ماجرا و پروسه فرار از آن را توضیح دهید؟
- پس از آنکه کشور خود را ترک کردید نسبت به دوستان و خانواده و دیگران که در آنجا مانده اند احساس گناه میکنید؟- احساس میکنید به آنها مدیون هستید؟ اگر پاسخ مثبت است تا آنجا که میتوانید آن را بشکافید. چه زمانی شما در این فکر افتادید که کشور خود را ترک کنید؟ در این رابطه چه احساسی داشتید؟
توجه داشته باشید که شب قبل از مصاحبه را خوب بخوابید و سعی کنید که در آرامش کامل و بدور از هر گونه اضطراب و پریشانی خیال به مصاحبه بروید.
هنگام درخواست پناهندگی در صورت داشتن همسر و یا فرزند در ایران و کشورهای همجوار و همچنین در صورت تمایل به آوردن آنها بعد از کسب حق پناهندگی لازم است هنگام مصاحبه اسامی آنها را با مقامات پناهندگی در میان بگذارید. معمولا کسانی که بوسیله ویزا و از طریق قانونی وارد کشور می شوند در صورت درخواست پناهندگی شانس بسیار کمی خواهند داشت، مگر اینکه دلایل بسیار قوی و قانع کننده ای به مقامات اداری ارائه داده باشند. شما بعنوان پناهنده در صورت گرفتن جواب منفی و بر طبق قانون پناهندگی کشور از طریق ازدواج نیز اجازه اقامت نخواهید یافت مگر اینکه در صورت ازدواج به کشور خود بازگردید و مراحل قانونی آن را گذرانده باشید؛ ازدواج قبل از جواب منفی می تواند بر شانس متقاضی پناهندگی بیافزاید. اما تعیین کننده نیست. هنگام طرح موضوع ازدواج، مقامات پناهندگی از شخص متقاضی سؤال میکنند که آیا دوست دارید از طریق ازدواج پرونده اتان مورد بررسی قرار گیرد یا از طریق همان کیس پناهندگی اتان؟ در جواب به این سوال بهتر است بگوئید بر اساس پرونده پناهندگی ام، چون خود به خود ازدواج هم به عنوان یکی از دلایل تعلق حق پناهندگی به شخص متقاضی به حساب میاید مگر اینکه شخص متقاضی، بر اساس قوانین پناهندگی دلایل کافی ارائه نداده باشد - کسانی که در دیگر کشورهای اروپایی پاسخ منفی گرفته باشند، درخواست مجدد پناهندگی آنها در کشور دیگری پذیرفته نمی شود مگر اینکه خلاف آن را اثبات کند - در صورتی که اداره امور پناهندگی تشخیص دهد شخص متقاضی با ویزای کشورهای حوزه شینگن آمده است به هیچ وجه اجازه دریافت حق پناهندگی نخواهد یافت، در عین حال شخص متقاضی با ویزای هرکدام از کشورهای حوزه قانون شینگن آمده باشند بهمان کشور بازگردانده خواهد شد.
(طرح سؤال)
آیا کسی که با ویزای فامیلی آمده باشد می تواند درخواست پناهندگی کند؟ در پاسخ باید گفت که بله می تواند اما باید دلایل کافی و قانع کننده ای را به مقامات پناهندگی ارائه دهد، به شرط آن که: ١- آخرین اعضای خانواده باشد، پدر یا مادر پیر و تنهایی باشد و از تامین معیشت زندگی و توان کاری برخوردار نباشد ٢- بدون سرپرست و عدم برخورداری از مراقبت کسی باشد ٣- فرزندی زیر سن قانونی باشد و با همان شرایط بی سرپرست بودن در کشور محل اقامت خود و همچنین از طریق ازدواج آمده باشد. و دلیل دیگر میتواند به خطر افتادن امنیت شخص متقاضی به هنگام خروج از کشور باشد. قانون دابلین:
قانون دابلین یک توافق مشترک بین همه کشورهای اروپایی می باشد. بر اساس این قانون در صورتی که هر متقاضی پناهندگی در هرکدام از این کشورها جواب منفی و نهایتا اخراج گرفته باشد در هیچ یک از دیگر کشورهای اروپای و تصویب کننده این قانون حق پناهندگی وی پذیرفته نخواهد شد. از نظر کشورهای اروپایی شاهراه اصلی ورود پناهندگان به اروپا یونان و ایتالیا می باشد. برای جلوگیری و سخت تر کردن هرچه بیشتر ورود پناهندگان به اروپا بویژه آلمان و انگلستان شبکه ای برای ردیابی پناهندگانی که ازطریق این کشورها میایند ساخته اند که به محض تشخیص آنها را به همان کشور باز می گردانند. این ردیابیها از طریق انگشت نگاری صورت می گیرد و همچنین اسامی دارندگان ویزاهای توریستی و تجاری در شبکه اینترنتی اداره امور مهاجرین کشورهای حوزه شینگن باقی خواهد ماند و دارنده ویزای شینگن به محض تقاضای پناهندگی شناخته شده و به کشور صادر کننده ویزا بازگردانده خواهد شد. بر طبق این توافق از ١٥ ژانویه ٢٠٠٣ پناهندگان به محض ورود به هرکدام از این کشورها انگشت نگاری و از قبل نیز اسامی آنان در کامپیوتر
ثبت خواهد شد. از این تاریخ بچه های بالایی ١٤ سال نیز انگشت نگاری خواهند شد.
(طرح سؤال)آیا به کسانی که مریض باشند حق پناهندگی تعلق می گیرد؟ بلی در صورتی که قبلا خود را به کشورهای اروپایی رسانده باشند و دارو و درمانی که به آن نیاز دارند، در کشوری که از آن آمده اند موجود نباشد شامل حق پناهندگی خواهند شد. اما مراحل بسیار پیچیده و دشواری را در پیش خواهد داشت. لازم به توضیح است که سیاست کل کشورهای پناهنده پذیر بر این اساس است که از پذیرفتن پناهنده طفره رفته و سر باز زنند و این، کار متقاضی پناهندگی را صد چندان دشوار کرده و دول پناهنده پذیر بدین صورت قلعه ای سخت به دور کشورهای خود کشیده و راه را بر انسانهایی که برای یک زندگی شاد و آرام قصد سفر کرده و سختی راه را به جان خریده اند مسدود و غیر قابل نفوذ کرده اند.