درگذشت فرمانده نیروی زمینی ارتش شاهنشاهی

درگذشت فرمانده نیروی زمینی ارتش شاهنشاهی

آقای مین باشیان از خانواده ای نظامی - هنری برخاسته بود، پدربزرگ وی، غلامرضا مین باشیان، ملقب به سالار معزز از نخستین موسیقیدانان ایرانی بود که موسیقی ایرانی را به نت اروپایی نوشت و در زمان فرمانروایی ناصرالدین شاه قاجار در قرن نوزدهم میلادی، نخستین فرمانده ایرانی رسته موزیک ارتش ایران شد و نخستین ارکستر سمفونیک در این کشور را نیز وی راه اندازی کرد.

آن گونه که پژوهشگران موسیقی نوشته اند، سالارمعزز در هنگام تحصیل در کنسرواتوار سن پترزبورگ در روسیه از شاگردان ریمسکى کورساکوف، موسیقیدان بزرگ روس بود.

نوه پسری وی، فتح الله مین باشیان در دانشکده افسری همکلاسی محمدرضا شاه پهلوی بود و در رشته فوتبال نیز فعالیت داشت تا آنجا که دروازه بان تیم فوتبال ایران شد.

ارتشبد مین باشیان در سالهای پس از انقلاب با هیچیک از گروههای سیاسی که علیه حکومت جمهوری اسلامی در ایران فعالیت می کنند همراهی نکرد و اوقات خود را عمدتاً به ورزش تنیس و فعالیت هنری می گذراند   عبدالمجید مجیدی

وی پس از رسیدن به درجه سروانی برای ادامه تحصیلات نظامی به آمریکا اعزام شد، بعدها فرمانده لشکر فارس شد و در شیراز مستقر گردید.

در خاطرات ارتشبد حسین فردوست، معاون سازمان اطلاعات و امنیت ایران (ساواک) آمده که تیمسار مین باشیان در زمان فرماندهی لشکر فارس در سرکوب قیام مسلحانه عشایر فارس شرکت داشته است.

این قیام در واقع مقاومت سران عشایر فارس در مقابل اصلاحات ارضی و تقسیم املاک خوانین میان دهقانان بود که از زمستان 1341 خورشیدی (1963 میلادی) آغاز شد.

تیمسار مین باشیان سپس فرمانده نیروی زمینی ارتش شد و از جمله اقدامات مهمی که در زمان فرماندهی او صورت گرفت رزمایشی نظامی بر ساحل شط العرب (اروندرود) در سال 1354 خورشیدی (1975 میلادی) و در زمانی بود که احتمال تحرکات نظامی عراق علیه ایران می رفت.

برخی صاحبنظران بر این عقیده اند که این رزمایش باعث انصراف حکومت وقت عراق از اقدام نظامی علیه ایران شد.

مصطفی الموتی در مقاله ای که درباره خاندان مین باشیان در هفته نامه نیمروز، چاپ لندن نوشته، به گفتگوی تند ارتشبد فتح الله مین باشیان جمشید آموزگار وزیردارایى ایران در زمستان 1351 (1973) بر سر بودجه ارتش اشاره کرده است.

از جمله اقدامات مهمی که در زمان فرماندهی ارتشبد مین باشیان صورت گرفت رزمایشی نظامی بر ساحل شط العرب (اروندرود) در سال 1354 بود که احتمال تحرکات نظامی عراق علیه ایران می رفت

در خاطرات اسدالله علم، وزیر دربار شاهنشاهی در این باره آمده که ارتشبد مین باشیان در جلسه ای با وزیر دارایی پیشنهاد داده بوده که کمک مالی که به افسران ارتش می شده تا برای مداواهای خاص به خارج بروند افزایش یابد و در بحث بر سر این قضیه گفته بوده: "این کار اگر با هزینه های فسق و فجور والاحضرت اشرف [خواهرشاه] مقایسه شود مثل قطره ای در اقیانوس است".

در این کتاب آمده که تیمسار مین باشیان در توجیه این گفته به اسدالله علم گفته بوده که اگر نام خواهر شاه را برده، فقط به این سبب بوده که پیشنهاد کند وی قدری در ولخرجیهایش کوتاه بیاید "وگرنه قصد اسائه ادب نداشته است" اما شاه این توجیه را نمی پذیرد.

با این حال، آن گونه که مصطفی الموتی نوشته، ارتشبد مین باشیان مدتى آجودان نظامى محمدرضا شاه بوده و شاه "به او مرحمت خاصى" داشته است.

فتح الله مین باشیان پس از بازنشستگی به فرانسه مهاجرت کرد که دخترش در آن می زیست و تا پایان عمر در این کشور زندگی کرد.

عبدالمجید مجیدی، وزیرمشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران پیش از انقلاب که از بستگان فتح الله مین باشیان است در گفتگو با بی بی سی گفت که آقای مین باشیان در سالهای پس از انقلاب با هیچیک از گروههای سیاسی که علیه حکومت جمهوری اسلامی در ایران فعالیت می کنند همراهی نکرد و اوقات خود را عمدتاً به ورزش تنیس و فعالیت هنری می گذراند.

به گفته آقای مجیدی، فتح الله مین باشیان ویلون می نواخته و آهنگسازی می کرده است.

برادر آقای مین باشیان، عزت الله، که پس از ازدواج با شمس، خواهر محمدرضاشاه، نام خود را به مهرداد پهلبد تغییر داد نیز هنرمند بود و نخستین وزیر فرهنگ و هنر ایران شد که این سمت را تا پایان دوران حکومت پهلوی به عهده داشت.

آقای پهلبد هم اکنون در لس آنجلس سکونت دارد.