لواشک و مانتو فروشی در میراث میرحسین

ایران وایر , بابک بینا :فرهنگستان هنر بخش زیادی از محوطه بنای معروف به "رواق هنر ایران" که طراحی و اجرای آن را میرحسین موسوی انجام داده است به غرفه‌ فروش ترشی‌های خانگی و مانتو و روسری اجاره می‌دهد. رواق هنر ایران بخشی از ساختمان مرکزی فرهنگستان هنر در خیابان ولیعصر تهران است که میرحسین برای طراحی آن از تلفیق معماری ایران و اسلامی استفاده کرده است.

سالهاست رویه استفاده تجاری از اماکن عمومی شامل پارک‌ها، پیاده روها، ورودی برخی ادارات، بلوارها و ... در ایران رایج شده است. متولیان این امکان با برپایی غرفه‌هایی تحت عنوان "نمایشگاه‌های فرهنگی" آنها را به بخش خصوصی اجاره می‌دهند، اجاره‌ کنندگان نیز تعدادی معدودی از غرفه‌های نمایشگاه را به کتاب و یا صنایع دستی اختصاص می‌دهند اما در بقیه غرفه‌ها هر چیزی که بتوان  تصور کرد را عرضه می‌کنند، از کلوچه، ترشی و لواشک‌های خانگی، تا اسباب بازی‌ها و صنایع دستی ساخت چین و مانتو و روسری و تاپ زنانه.

این روش کسب درآمد مالی از امکان عمومی، بیشتر از همه جا در مکان‌های تحت اختیار شهرداری رواج دارد، به این شکل که بخشی از محوطه داخلی پارکهای بزرگ شهر را  با برپایی غرفه‌های داربستی موقت و تحت عنوان نمایشگاه‌های فرهنگی به افراد  مختلف اجاره می‌‌دهند.

مدتی است فرهنگستان هنر نیز به این جرگه پیوسته و با برپایی غرفه‌های فروش کالا در محوطه رواق هنر به کسب درآمد از این بنا رو آورده است. فرهنگستان هنر که در سال 1377 و در زمان دولت محمد خاتمی با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کار خود را آغاز کرد، از بدو تاسیس تا دی ماه سال 1388 ریاست آن را میرحسین موسوی بر عهده داشت.

میرحسین در خلال سالهایی که ریاست این مرکز هنری فرهنگی را عهده دار بود، محوطه رواق هنر ایران را با تلفیق سبک‌های معماری سنتی ایرانی اسلامی بنا نهاد. رواق هنر در مرکز خود حوض آبی دارد که یادآور حوض آب خانه‌های قدیمی ایرانی است که دارای حیاط مرکزی بودند.

در کناره این حوض نیز یک چهارچوب فلزی سبزرنگ تعبیه شده است، که میرحسین آن را از یکی از عکس‌های معروف آیت الله خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی الهام گرفته است، در آن عکس که به سال‌های پیش از انقلاب بر می‌گردد، رهبر ایران درست زیر چهارچوبی مشابه ایستاده بود.

در ساخت و پیکربندی این رواق همچنین از 19 ستون سنگی که به تعبیر طراحش به عدد حروف بسم الله الرحمن الرحیم است، استفاده شده. میرحسین موسوی از کف تا سقف در این ستون‌ها رگه‌هایی از دوره‌های مختلف معماری ایرانی را پیاده کرده است، بر همین اساس پایه این ستون‌ها با طرح‌های هخامنشی مشابه ستون‌های تخت جمشید است. ساقه و میانه ستون‌ها نقوش اسلیمی دوره اسلامی را دارد و در سرستون‌ها  نیز نقوش دوره ساسانی به چشم می‌آید.

همچنین متن کتیبه‌های قسمت فوقانی ستون‌ها به خط نستعلیق است و شامل اشعار شاهنامه فردوسی و ابیات عرفانی شیخ محمود شبستری.

میرحسین موسوی کاندیدای انتخابات بحث برانگیز و پرمناقشه ریاست جمهوری سال 1388 تا دی ماه همان سال یعنی هفت ماه پس از برگزاری انتخابات و در گرماگرم روزهای اوج اعتراضات به نتیجه آن که وزارت کشور محمود احمدی نژاد را پیروز اعلام کرده بود، همچنان ریاست فرهنگستان هنر را بر عهده داشت،  با این حال در این تاریخ شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل جلسه داد و میرحسین را از ریاست فرهنگستان هنر برکنار و محمدعلی معلم دامغانی را به عنوان جایگزین او معرفی کردند.

از چند سال پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 در محوطه رواق هنر تابلوهایی نصب شده بود که روی آن توضیحاتی درباره معماری این محوطه ارائه می‌داد، در متن نوشته شده بر این تابلوها اسم میرحسین موسوی به عنوان طراح نیز آمده بود، با این حال پس از آن تاریخ تابلوها کنده شد و جای آن تابلوهای جدیدی نصب شد که روی آن تنها نوشته شده است: "رواق هنر ایران"

شواهد حاکی از آن است که تغییرات در رواق هنر تنها به همین تابلوها خلاصه نشد، چرا که رویکرد بهره برداری تجاری از این فضا مدتی است از سوی مسئولان فرهنگستان هنر پیگیری می شود. این محوطه با حوض آب و نقش و نماهای معمارانه و آرامش بخشی که دارد در شلوغی خیابان ولیعصر مثل یک تنفس گاه بصری برای رهگذران به حساب می آمد. اما به هر حال حالا مدتی است غرفه‌هایش هر از گاه به صنوف مختلف اجاره داده می شود، از مانتو و روسری فروشی، تا ترشی و لواشک خانگی.