مقامات ایرانی نتایج مذاکرات هسته‌ای مونترو را تشریح کردند

عراقچی و ظریف ارزیابی مثبت اما محتاطانه‌ای از نتایج دور جدید مذاکرات داشته‌اندبا پایان گرفتن دور دیگری از مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای گروه ١+٥، مقامات ایرانی شرکت کننده در این مذاکرات درباره نتایج به دست آمده توضیحاتی داده‌اند.

 

نمایندگان ایران و کشورهای عضو گروه ١+٥ از روز دوشنبه تا پنجشنبه (١١ تا ١٤ اسفند/٢ تا ٥ مارس) در دو رشته مذاکرات در مورد پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی در شهر مونترو، سوئیس، شرکت کردند و به گزارش خبرگزاری دولتی ایران - ایرنا - قرار است جلسه بعدی در این زمینه در روزهای ٢٤ تا ٢٩ اسفند (١٥ تا ٢٠ مارس) برگزار شود. ایرنا گفته است مکان تشکیل جلسه هنوز مشخص نشده است.

 

بخشی از مذاکرات اخیر بین جان کری و محمدجواد ظریف، وزیران خارجه آمریکا و ایران صورت گرفت که در مراحلی از آن، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی ایالات متحده نیز حضور داشتند. بخش دیگر گفتگوها در سطح معاونان وزارت خارجه با شرکت عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد گروه مذاکره کنندگان هسته‌ای جمهوری اسلامی، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نمایندگان کشورهای آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه و آلمان به عنوان اعضای گروه ١+٥ انجام شد.

 

در پایان گفتگوهای مونترو، محمدجواد ظریف در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه ان‌بی‌سی آمریکا شرکت کرد و در مورد نتایج به دست آمده از این دور از مذاکرات و مواضع هسته‌ای جمهوری اسلامی توضیحاتی داد.

 

آقای ظریف در این مصاحبه تاکید کرد که جمهوری اسلامی در پی ساختن بمب اتمی نیست زیرا معتقد است داشتن تسلیحات هسته‌ای باعث برخورداری از امنیت نمی‌شود. وی افزود که هدف برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی "پیشرفت علمی" و غرور ملی است و افزود "زمانی که به تفاهمی برسیم و این جار و جنجال از میان برود، زمانی که ایجاد ترس از میان برود، می‌توانیم به توافق برسیم، توافقی که به زیان هیچکس نخواهد بود."

 

وزیر خارجه ایران در اشاره به مذاکرات فشرده روزهای اخیر از آمادگی خود برای کار شبانه‌روزی تا دستیابی به توافق سخن گفت و افزود "معتقدم که می‌توانیم [به حصول توافق] نزدیک، بسیار نزدیک شده باشیم و در عین حال، ممکن است از آن خیلی دور باشیم" و افزود که جزئیاتی هست که باید حل و فصل شود.

صالحی، ظریف، کری و مونیز در مونترو. علاوه بر وزیران خارجه، مقامات ارشد فنی ایران و آمریکا نیز در مذاکرات شرکت کردندآقای ظریف در این مصاحبه اظهارات رئیس جمهوری آمریکا را یادآور شدو گفت "اگر، به قول پرزیدنت اوباما، اراده سیاسی لازم برای رسیدن به آری بتواند ایجاد شود، ما خیلی نزدیک هستیم."

 

وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از این مصاحبه به مواضع بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل هم اشاره کرد و با ابراز امیدواری به دستیابی به توافقی که نشان دهد برنامه های هسته‌ای ایران "همواره صلح آمیز خواهد ماند" گفت که "ممکن است کسانی واقعا نگرانی‌هایی داشته باشند، ممکن است کسانی باشند که تحت تاثیر آن نوع هیستری قرار گرفته‌اند که افرادی مثل آقای نتانیاهو آتش بیار آن هستند، اما به نفع همگان است که بگذارند توافقی به دست آید."

 

همچنین، عباس عراقچی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی، متعلق به جمهوری اسلامی، در مورد نشست‌های مونترو گفت که پس از چهار روز مذاکرات فشرده در سطوح مختلف، پیشرفت‌هایی به دست آمده است. وی در مقایسه گفتگوهای اخیر مونترو با نشست‌های پیشتر در ژنو گفت: "در دور گذشته مذاکرات در ژنو، پس از چند ماه مقداری پیشرفت داشتیم و این بار ما می‌توانیم بگوییم که پیشرفت بیشتری داشته‌ایم اما هنوز راهی طولانی پیش رو داریم."
عراقچی در نشستی با حضور نمایندگان ١+٥ شرکت کردآقای عراقچی با ابراز این نظر که هنوز هم اختلافاتی بین دو طرف وجود دارد که باید رفع شود گفت: "اما حداقل ما درک بهتری داریم، درباره هر موضوعی جزئیات را می دانیم و اختلافات دقیق بین دو طرف را می‌شناسیم." به گفته معاون وزیر خارجه ایران "راه‌های گوناگون و راه حل‌های مختلفی وجود دارند که هر دو طرف ارائه می‌دهند، ما باید به کار خود در یافتن راه حل ادامه دهیم اما می‌توانیم بگویم که پیشرفت‌هایی داشته‌ایم."

 

وی گفت که دور بعدی مذاکرات روز ١٥ مارس در ژنو برگزار خواهد شد و یادآور شد که قرار بوده است که تا پایان ماه مارس، دو طرف "حداقل به نوعی درک درباره چارچوب کلی یک توافق" دست یابند. معاون وزارت خارجه افزود که طرف‌های مذاکره باید در زمینه بحث‌های فنی، "با هم تعامل کنند" و افزود که بحث‌های فنی گاه به راه حل‌های فنی منجر می‌شود که به تصمیم گیری سیاسی کمک می‌کند.

معاون وزیر خارجه ایران بار دیگر بر لزوم لغو تمامی تحریم‌ها تاکید ورزید و با اشاره به اینکه تحریم‌های گوناگونی با مکانیسم‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی وضع شده، گفت که "اصل کلی ما این است که تمامی تحریم‌ها باید برداشته شود و هیچ تحریمی نباید وجود داشته باشد. برخی تحریم‌ها در مقایسه با تحریم‌های دیگر به خاطر اصول سیاسی و قانونی خود از اهمیت بالایی برخوردارند و ما در حال کار روی تمامی آنها هستیم."

 

طی ٩ سال گذشته، اختلاف بر سر فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی به وضع یک رشته تحریم‌های بین المللی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریم‌های گسترده توسط کشورهای غربی منجر شده است. علاوه بر این، ایالات متحده از زمان گروگانگیری دیپلمات های آمریکایی در ایران در سال ١٣٥٨ به دلایل سیاسی و امنیتی از جمله اتهام نقض حقوق بشر و حمایت از سازمان‌های تروریستی، تحریم‌هایی را علیه جمهوری اسلامی به اجرا گذاشته است. مشخص نیست که آیا در مذاکرات اخیر بین مقامات ایرانی و آمریکایی صرفا تحریم‌های هسته‌ای مورد بررسی قرار گرفته یا اینکه تحریم‌های دیگر نیز مطرح شده است.

 

در عین حال، مقامات ایران و آمریکا همواره تاکید داشته اند که در مذاکرات فعلی، صرفا مسایل هسته ای مورد گفتگوست و تلاشی برای حل و فصل سایر اختلافات و بهبود روابط دو طرف صورت نمی‌گیرد.

 

در سال های اول بروز بحران هسته ای ایران و تلاش کشورهای اروپایی برای حل و فصل این بحران، گفته شد که این کشورها طرحی را ارائه داده‌اند که براساس آن، در صورت موافقت جمهوری اسلامی با اقداماتی جهت رفع نگرانی جامعه بین‌المللی، ایران از کمک فنی غرب در زمینه صنایع اتمی، رفع موانع عضویت در سازمان تجارت جهانی و حذف یا تعدیل تحریم‌های آمریکا برخوردار خواهد شد. با انتخاب محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری، ایران موضع سختگیرانه‌تری را در قبال فعالیت اتمی خود اتخاذ کرد که به وضع تحریم‌های شورای امنیت و تحریم‌های جدید یکجانبه کشورهای غربی انجامید.